Klik toch maar liever niet hier

Door: Eric Tiggeler

Het is een advies dat iedereen kent die weleens wat voor het webscherm schrijft: gebruik geen hyperlinks die bestaan uit de woorden klik hier of hier. Toch zijn die links in de praktijk niet klein te krijgen. Sterker nog, klik hier kent hartstochtelijke verdedigers. Zoals Marc van Oostendorp op de site Neder-L: ‘Er is [in de ongeveer twintig jaar dat ik voor het web schrijf] al een heleboel onzin voorbij gekomen. Neem het advies dat je moet voorkomen dat het woord hier ooit aanklikbaar gemaakt wordt, ook al doen veel succesvolle sites dat wel en met goede reden: als je weet dat de tekst over een link gaat en je ziet het woord hier, dan weet je meteen waar je moet klikken. (Klik hier heeft meer dan 93 miljoen treffers bij Google; zie hier.)’

Theorie versus praktijk

Opvallend, dat verschil tussen de voorkeur van die miljoenen klikhierschrijvers en de anti-adviezen die je overal in de webliteratuur tegenkomt. Van de webrichtlijnen tot handboeken als Het geheim van de overheidswebsite, van usabilitygoeroe Jakob Nielsen tot de vader van het web, Tim Berners- Lee, allemaal raden ze deze inhouds- arme links keihard af. Met als belangrijkste argument dat het vaak gissen blijft naar de precieze bestemming – zoals bij de drie hiers in het citaat vanVan Oostendorp. Links die de bestemming wél benoemen, zijn gemakkelijker en sneller te begrijpen. Zeker een link die de bezoeker moet helpen navigeren of die een call-to-action bevat moet zo helder en aansprekend mogelijk zijn. Dus is het advies: liever Lees meer over recycling dan Klik hier voor meer informatie over recycling, liever Vraag een offerte aan dan Klik hier voor een offerte. Informatieve links worden bovendien beter geïnterpreteerd door zoekrobots en screenreaders die blinden gebruiken.

Waarom klik hier?

Wat voor reden hebben schrijvers om toch hardnekkig voor klik hier te kiezen? Misschien omdat die formulering iets heeft wat de alternatieven missen. Klik hier voor drukt een voorwaarde uit: ‘áls je zus of zo wil weten/ lezen/doen, klik dan door’. Zo’n link geeft de lezer expliciet een keuze. Bijvoorbeeld:De inzameling van glas is succesvol. Klik hier voor een overzicht van de resultaten in 2011. Klik hier voor is een passepartoutformulering om een terloopse link in de tekst te introduceren. Wie meer wil weten, kan doorklikken, wie geen vragen heeft, leest ongestoord door. Herschrijf je zo’n link met een gebiedende wijs, dan verdwijnt die voorwaardelijkheid: De inzameling van glas is succesvol. Bekijk een overzicht van de resultaten in 2011. Een informatievere link, maar een minder goede aansluiting tussen de zinnen. Binnen de context komt de overgang van de mededelende zin naar de gebiedende wijs abrupt over.

Op zoek naar een alternatief

Is er dan geen alternatief waarbij je én klik hier vermijdt én de keuzemogelijkheid uit de oorspronkelijke zin overeind blijft? Ja, maar dan kom je uit op een formulering met kunnen en hier. De inzameling van glas is succesvol. U kunt hier de resultaten in 2011 bekijken. Maar eigenlijk is dit ook geen oplossing. Het is wel een informatieve link, maar een wollige zin waarin je bovendien nog steeds met dat vage hier zit opgescheept. Klik hiers vermijden is hard werken; per geval zul je op zoek moeten naar een passende formulering. Zoals deze, die goed aansluit bij de context én de klik- of bekijk-handeling onvermeld laat: De inzameling van glas is succesvol. De resultaten in 2011 zijn opnieuw verbeterd. Beter, want nu sluit zin twee direct aan bij de nieuwe informatie uit zin één. Resultaten in 2011 geeft duidelijke informatie over het onderwerp van de doelpagina. Een zelfstandig naamwoord als link, zonder klik- of bekijk- of lees-instructie, is minder nadrukkelijk: een link alleen voor wie meer wil weten.Kortom, het hangt van de context en functie van de link af hoe je die het beste formuleert, maar er is geenenkele reden om op de automatische piloot voor loze klik-hiers te kiezen. Het is trouwens een geruststellend idee dat klikinstructies sowieso rap achterhaald raken door de opkomst van touchscreens – formuleringen als klik of veeg hier of wijs dit woord aan voor meer informatie voorspel ik geen grote toekomst.