Afbeelding

Man met IKEA instructies

Foto via Getty Images

De kracht van korte tekst

Al is tekst een belangrijk communicatiemiddel, soms is het beter om niet meer, maar juist minder woorden te gebruiken. Een overmatig gebruik van tekst kan een boodschap in sommige gevallen alleen maar in de weg staan. Door tekst te minimaliseren kan de algehele boodschap duidelijker worden.


IKEA als voorbeeld

Een voorbeeld hiervan is de montagehandleiding. Steeds vaker maken dit soort handleidingen gebruik van minimaal of, in sommige gevallen, geen tekst. Dit soort handleidingengebruiken tekst alleen wanneer het noodzakelijk is, en worden ook wel “IKEA-stijl” genoemd. Dit maakt de handleidingen internationaal toegankelijker, gezien er maar weinig tot geen vertaling nodig is, en het heeft nog andere voordelen.

Uitleg door middel van woorden is vaak niet nodig wanneer alleen de montage van een product, en niet het gebruik, moet worden beschreven. Tekst kan hier vaak vervangen worden door lijnillustraties of specifiek kleurgebruik, waardoor woorden onnodig worden. Dit heeft het voordeel dat, wanneer er wel tekst gebruikt wordt om iets te omschrijven, hier meer nadruk op ligt. De kans dat er ergens overheen gelezen wordt, wordt geminimaliseerd wanneer er maar weinig tekst is. Zo vallen veiligheidswaarschuwing nog meer op, gezien de ernst van wat er staat wordt benadrukt doordat dit de enige tekst is.

Naast veiligheidswaarschuwingen kan tekst ook gebruikt worden om details te verduidelijken. Zo kunnen bepaalde aspecten van montage, zoals het horen van een ‘klik’, benadrukt worden. Door het minimaal gebruik van tekst wordt dit weer extra duidelijk.

Dit laat zien dat tekst, hoe krachtig het ook kan zijn, meer impact kan maken als het zich in kleine hoeveelheden voor doet. Gebruik tekst wanneer nodig, niet wanneer mogelijk.

Toepassing

In de praktijk is dit ook bruikbaar in andere gevallen dan montagehandleidingen. Voor elke soort tekst geldt dat kort krachtig kan zijn. Al is het niet voor elke tekst mogelijk deze te vervangen door afbeeldingen, er is toch een belang bij bondig schrijven. Lange zinnen kunnen door lezers vaak ervaren worden als saai of moeilijk. In beide gevallen hindert dit de informatie die de tekst wil overdragen. Hier zijn enkele tips om de tekst korter te maken:

  1. Maak gebruik van visuele hulpmiddelen;
  2. Houd zinnen kort en gebruik niet meer dan één bijzin;
  3. Wees direct, zonder onnodige woorden;
  4. Schrijf in de actieve vorm en vermijd de lijdende vorm;
  5. Zorg voor structuur.

 

Bronnen: HVDS; IKEA; INSTRKTIV