Stijlaanpassingen van jongeren op WhatsApp

De afgelopen jaren heeft WhatsApp veel terrein gewonnen als communicatiemiddel. Het is ook algemeen bekend dat WhatsApp-berichten qua taalgebruik verschillen van bijvoorbeeld een e-mail of brief. Jongeren maken op WhatsApp vaak gebruik van stijlaanpassingen, zoals afkortingen of emoticons. Wanneer komen die stijlaanpassingen nu wel of niet voor? En is er verschil tussen jongens en meisjes?

Wat zijn stijlaanpassingen?

Xinthia Krielaart keek voor haar scriptieonderzoek naar drie soorten stijlaanpassingen in WhatsApp-berichten: lexicale, orthografische en symbolische stijlaanpassingen. Lexicale aanpassingen houdt in dat je een andere betekenis aan een bepaald woord toekent, zoals wanneer je schoenen ‘pattas’ noemt. Bij orthografische aanpassingen pas je de schrijfwijze van een woord aan, bijvoorbeeld in ‘suc6’. Symbolische aanpassingen zijn beeldende aanpassingen, bijvoorbeeld in de vorm van emoticons.

Het onderzoek

Krielaart keek in haar onderzoek naar de relatie tussen geslacht, sociale afstand en de mate van inbreuk enerzijds en het aantal stijlaanpassingen in de aanhef, afsluiting, bodytekst en het hele bericht anderzijds. Hiervoor kregen leerlingen uit 4-havo de opdracht om een aantal fictieve WhatsApp-berichten te schrijven op basis van een situatieschets. De situatieschetsen verschilden van elkaar qua sociale afstand tussen zender en ontvanger (vader of buurman) en in de mate van inbreuk (aanbod of verzoek). De leerlingen verstuurden deze berichten naar een voor het onderzoek opgesteld telefoonnummer.

Totale aantal stijlaanpassingen jongens en meisjes

In totaal zijn in 85% van de berichten stijlaanpassingen gebruikt. Daarbij kwamen in de berichten aan de buurman minder vaak stijlaanpassingen voor dan in de berichten aan de vader. Verder blijkt dat jongens in het gehele bericht en in de afsluiting op zich meer lexicale stijlaanpassingen gebruiken dan meisjes. Daarentegen gebruiken meisjes in het bericht als geheel meer symbolische aanpassingen en in het algemeen gebruiken ze in de afsluiting meer stijlaanpassingen dan jongens, vooral in de vorm van ‘xx’. Verder blijkt dat meisjes meer stijlaanpassingen gebruiken in berichten aan de vader dan in berichten aan de buurman. Voor jongens ligt dit iets ingewikkelder en is dit verband alleen gevonden voor symbolische aanpassingen met tekens in de bodytekst van berichten.

Rol van verzoek vs. aanbod

Een laatste conclusie is dat er niet direct een significant verband is tussen stijlaanpassingen en de inbreuk van het bericht (een verzoek of een aanbod). Alleen bij meisjes is gevonden dat de berichten met een verzoek meer stijlaanpassingen bevatten dan een aanbod. Dit betrof echter alleen lexicale stijlaanpassingen in het bericht als geheel en in de bodytekst. Bij jongens is gevonden dat een verzoek aan de vader meer stijlaanpassingen betreft dan een aanbod aan de vader. In de berichten van jongens met een verzoek aan de buurman komen juist minder stijlaanpassingen voor dan in berichten met een aanbod aan de buurman. Hetzelfde patroon is gevonden voor symbolische stijlaanpassingen in de afsluiting van berichten.

Bron

Xinthia Krielaart studeerde communicatie aan Universiteit Utrecht. Ze deed dit onderzoek voor haar bachelorscriptie WhatsApp met taalgebruik? Onderzoek naar stijlaanpassingen in WhatsApp-berichten. Haar scriptie is te vinden via Utrecht University Repository.