Wat is de ideale zinslengte?

De gemiddelde zinslengte ligt tussen 15 tot 20 woorden per zin. In veel gevallen geldt: hoe korter de zin, hoe beter. Vooral omdat de gemiddelde aandachtsspanne is afgenomen door social media en korte video’s. Met name jonge lezers willen hun informatie snel, en slaan langdradige informatie over. Toch doen teksten met alleen kortere zinnen het niet goed. Maar wat dan wel?

Bepaal je doelgroep

Schrijf je een kinderboek, jeugdliteratuur of een roman voor volwassenen? Het bepalen van je doelgroep is van belang bij het bepalen van de zinslengte. In 2001 bedacht De Raad van Europa een referentiekader om de indeling te maken op taalniveaus, die aangeeft hoe makkelijk of moeilijk een tekst is. Bij het bepalen welke zinslengte het best bij je tekst past, kan het geen kwaad om eerst te bepalen op welk van deze niveaus je gaat schrijven.

Hoe zien de Europesetaalniveaus eruit?

In totaal zijn er zes taalniveaus waar de teksten ingedeeld kunnen worden. Het makkelijkste niveau is A1, de ingewikkeldste is C2. Welke zinslengte gebruik je bij welke type tekst?

Taalniveau A1

Teksten van dit niveau zijn makkelijk te begrijpen en lijken uit een kinderboek te komen. Vaak zijn A1-teksten bestemd voor buitenlanders die nog niet zo lang in Nederland wonen. Ook mensen met een verstandelijke beperking zitten op dit taalniveau. De zinnen bestaan uit korte en eenvoudige woorden. De zinslengte is minder dan acht woorden.

Voorbeeld:
Vandaag is het zondag. Mijn favoriete dag. Ik ben vrij.
 

Taalniveau A2

Ook taalniveau A2 is eenvoudig te begrijpen. Als je schrijft voor laaggeletterden is dit het geschikte niveau. De zinnen zijn niet langer dan 10 woorden.

Voorbeeld:
Zondag is mijn lievelingsdag. Vandaag speel ik op mijn playstation.

Taalniveau B1

Het taalniveau B1 lijkt het meest op spreektaal. De onderwerpen zijn veelvoorkomend en het draait vooral om begrijpelijke en duidelijke taal. Het grootste deel van Nederland zit op dit niveau. Bij B1-teksten is een duidelijke structuur aangebracht en de alinea’s mogen niet te lang zijn. Ook jeugdliteratuur ligt vaak op dit niveau. De lengte van de zinnen ligt tussen de 10 en 15 woorden.

Voorbeeld:
De meeste Nederlanders genieten van hun zondag. Sommigen bezoeken een restaurant of bioscoop. Anderen rusten liever thuis uit.

Taalniveau B2

Teksten van dit niveau zijn ingewikkelder en bestemd voor gevorderden. Mensen die op dit niveau lezen, begrijpen de kern van moeilijke teksten en alle onderwerpen waar zij in het dagelijks leven mee te maken krijgen. De lengte van de zinnen ligt rond de 15 en 20 woorden.

Voorbeeld:
Zondag is een rustdag. Daar zijn de meeste Nederlanders het over eens. De meesten kiezen ervoor om lekker te luieren op de bank, anderen willen liever iets ondernemen.

Taalniveau C1

Ongeveer 10% van de bevolking begrijpt dit niveau. Mensen die C1-taalniveau lezen, kunnen moeilijke, abstracte teksten begrijpen met langere zinsbouw. Uitdrukkingen en moeilijke woorden vormen voor hen geen obstakel, en worden meestal begrepen. De zinnen bevatten wel 20 tot 28 woorden.

Voorbeeld:
Hoe vul je je zondag in? De wekelijkse rustdag is bedoeld als verademing, om even alle spanningen los te laten en tot jezelf te komen. De meeste Nederlanders zien het als een mogelijkheid om lekker te luieren op de bank en niets doen, anderen willen liever wat ondernemen.

Taalniveau C2

Slechts 5% van de Nederlanders begrijpen teksten van dit niveau. Alle teksten in de Nederlandse taal worden begrepen, zelfs als er een aantal woorden tussen zitten die de lezer misschien niet kent. Hoogopgeleiden gebruiken dit taalniveau in onder andere formele brieven. De gemiddelde lengte van de zinnen zit op 28 woorden of meer.

Voorbeeld:

In het jaar 321 riep de Romeinse keizer Constantijn de Grote de dag van de zon uit tot officiële rustdag in het West-Romeinse Rijk.

Het is belangrijk om de ideale zinslengte te bepalen op basis van je doelgroep en het gewenste taalniveau van de tekst. Voor volwassenen die moeite hebben met lezen, beginners of kinderen, houd je de zinnen kort en simpel. Gebruik niet meer dan acht tot tien woorden per zin. Verhoog de lengte van de zinnen als jouw doelgroep meer ervaring heeft met lezen. Het is van belang om te bedenken wie je wil bereiken en pas de zinslengte daarop aan.

Ben jij benieuwd naar de gemiddelde woordlengte van je zinnen? Gebruik deze zinslengte-calculator.