Een procesverhaal of een proces-verbaal

Een proces-verbaal is nooit alleen het verhaal van de verdachte maar ook van de politieagent die het opstelt. Tessa van Charldorp (VU Amsterdam) analyseerde 35 politieverhoren en processen-verbaal en laat zien hoe een proces-verbaal tot stand komt. Ze verzamelde het onderzoeksmateriaal op een politiebureau. De politieagent en de verdachte creëren gezamenlijk een geschreven versie van het door de verdachte uitgesproken verhaal. Maar hoe dit verhaal tot stand komt is niet te lezen in dat geschreven document. Vragen worden vaak weggelaten en er is geen duiding van mondelinge onderhandelingen.

De meeste processen-verbaal zijn geschreven in de eerste persoon, maar zijn niet geschreven in de eigen woorden van de verdachte. Van Charldorp behandelt de overeenkomsten tussen de gesproken en de geschreven versie, maar ook wat er veranderd, toegevoegd of weggelaten is, aan de hand van 35 politieverhoren en processen-verbaal.Ook laat Van Charldorp zien hoe deze veranderingen tot stand komen. Het typen speelt hierin een controlerende factor. Met het typen kan de agent controle uitoefenen op het gesprek. Dit vergroot de asymmetrische relatie tussen verdachte en agent. Het uiteindelijke verhaal is niet alleen het verhaal van de verdachte, maar ook deels het verhaal van de politie.

Van Charldorp promoveert 10 januari op het onderwerp 'From police interrogation to police record' aan de VU in Amsterdam.

De volledige dissertatie 'From police interrogation to police record is hier te downloaden.

InTekstblad nr 1 van 2012 (eind februari) verschijnt een artikel door Tessa van Charldorp over de wording van een proces-verbaal.