Is emoji een taal op zich?

Als je een appje niet serieus bedoelt, zet je er een knipoogsmiley achter. Schaam je je voor een gênante actie? Dan kun je een aapje met twee handen voor zijn ogen gebruiken. Het is duidelijk dat emoji’s steeds populairder worden in berichten. Taalkundigen breken dan ook hun hoofd over die ene prangende vraag: is emoji een taal op zich?

Kritiek op de taalstatus van emoji’s

Veel taalkundigen passen ervoor om emoji’s als taal te beschouwen. Een veelgenoemd argument is dat iedere gebruiker een andere betekenis aan een emoji kan verbinden. Ook stellen sommige tegenstanders dat ouders emoji niet op hun kinderen overdragen, zoals bij een gewone taal wel het geval is. Het belangrijkste argument tegen emoji als taal is echter dat er geen sprake zou zijn van een grammatica. Zo hebben emoji’s geen vaste woordvolgorde om onderscheid te maken tussen een onderwerp en een lijdend voorwerp. En hoe zit het bijvoorbeeld met voorzetsels?

Emoji als taalsysteem met vocabulaire en grammatica

De taalkundige Vyvyan Evans is het niet met deze tegenstanders eens en noemde op de BBC emoji “de snelst groeiende taalvorm ter wereld”. Hij stelt dat emoji’s, net als ieder ander communicatiesysteem, beschikken over een vocabulaire en grammatica. De figuurtjes staan namelijk voor woorden, alhoewel hij toegeeft dat er meer woorden bestaan dan emoji’s, en het is volgens Evans bovendien mogelijk om emoji’s een grammaticaal systeem mee te geven. Zo kan een emoji van een olifant het woord ‘veel’ uitdrukken en staat een paperclip voor ‘of’.

Boeken vertalen in emoji’s

Als emoji’s daadwerkelijk een taal vormen, dan zou het ook mogelijk moeten zijn om teksten te vertalen naar emoji’s. Er zijn inderdaad verschillende mensen die zich daaraan hebben gewaagd. Zo vertaalde de Amerikaanse kunstenaar Joe Hale in 2015 het boek Alice in Wonderland in 25.000 emoji’s. Tegenstanders zien die vertalingen echter niet bepaald zitten. Zij vinden de emojitaal te lastig en beschouwen het vooral als een soort rebus. Evans gebruikt dit juist als argument voor de taalstatus van emoji’s: net als bij elke andere taal, is het pas mogelijk om iets te kunnen lezen wanneer je de taal hebt geleerd.

De toekomst van emoji’s

Toch verwacht Evans niet dat emoji’s ooit een echte taal zullen worden. De meeste mensen gebruiken emoji’s alleen als toevoeging aan hun tekst om emotie mee te laten blijken. Daarom vergelijkt men emoji ook wel met non-verbale communicatie, zoals handgebaren of gezichtsuitdrukkingen. Wel is Evans ervan overtuigd dat het niet bij ruim 2000 emoji’s zal blijven en dat dit nog slechts het begin is.