Afbeelding
Wanneer gebruik je 'omdat' en wanneer gebruik je 'doordat'?
De woorden ‘omdat’ en ‘doordat’ overlappen zowel qua uitspraak als qua betekenis erg met elkaar. Wanneer gebruik je nu ‘omdat’ en wanneer hoor je ‘doordat’ te gebruiken? Is er eigenlijk nog wel een duidelijk verschil tussen die twee woorden of mag je ze tegenwoordig ook door elkaar gebruiken?
Vroeger: reden vs. oorzaak
Vroeger was er een strikt onderscheid tussen de woorden ‘omdat’ en ‘doordat’. Mensen gebruikten ‘omdat’ alleen om een reden aan te geven, waarbij iemand zelf invloed op iets heeft. ‘Doordat’ werd daarentegen gebruikt bij oorzaken, oftewel zaken waarop iemand geen invloed kan uitoefenen of waarbij sprake is van een motivatie of vrije wil. Dat leidde dan tot de volgende zinnen:
Omdat het hier storm loopt, besloot ik naar huis te gaan.
Doordat het regent, werd ik kletsnat.
Hoe zit het tegenwoordig?
Tegenwoordig is het onderscheid tussen ‘omdat’ en ‘doordat’ minder strikt. Nu gebruikt men ‘omdat’ voor zowel redenen als oorzaken en ‘doordat’ alleen voor oorzaken. Dat leidt onder andere tot de volgende zinnen:
Hij loopt naar school, omdat hij geen fiets meer heeft. (reden)
Hij is gewond, doordat hij is gevallen. (oorzaak)
Hij is gewond, omdat hij is gevallen. (oorzaak)
Volgens Taaladvies zit er wel een klein verschil tussen ‘omdat’ en ‘doordat’ bij oorzaken. ‘Doordat’ zou benadrukken dat het oorzakelijke verband onontkoombaar is. ‘Omdat’ zou daarentegen de spreker zelf meer op de voorgrond plaatsen als interpreteerder van wat er is gebeurd.
Voorkeur voor ‘omdat’ of ‘doordat’
Hoewel je bij oorzaken zowel ‘omdat’ als ‘doordat’ kunt gebruiken, is er wel vaak een voorkeur voor een van de twee woorden. Die voorkeur kan per persoon verschillen. Bij de zinsconstructie ‘Dat komt doordat…’ heeft vrijwel iedereen een voorkeur voor ‘doordat’. ‘Dat komt omdat…’ is geen incorrect Nederlands, maar wordt wel door veel mensen afgekeurd.
Bronnen
Onze Taal
Taaladvies
Taaluilen
Als tekstschrijver of communicatieprofessional op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen?
Dan is Tekstblad jouw lijfblad. Want Tekstblad is hét tijdschrift over tekst en communicatie. Van de speeches van Mark Rutte en de nieuwste inzichten in SEO tot de joviale toon waarop bedrijven als Etos en IKEA klanten aanspreken. En het blad wordt gemaakt door communicatiewetenschappers, schrijftrainers en tekstschrijvers. Kortom, onmisbaar voor iedere communicatieprofessional en tekstschrijver.
Eerste jaar meer dan 50% introductiekorting èn een welkomstcadeau bij een abonnement!
