Taaladvies

Je schrijft een vacature voor een kok, manager of accountant. Allemaal beroepen waarin de mannelijke beroepsaanduiding gebruikelijk is in de taal. Toch wil je in deze beroepen geen vrouwen buitensluiten, maar hoe doe je dat? Het is een langslepende discussie, zonder pasklaar antwoord.

Is het nu ‘bakkersschool’ of ‘bakkerschool’? Het komt regelmatig voor dat mensen niet weten of er nu een tussen-s tussen twee samengestelde woorden hoort te staan of niet. De uitspraak van woorden als ‘adventskalender’ (of ‘adventkalender’) kan ook nogal eens tussen taalgebruikers verschillen. Hoe zit dat nu precies?

Verkleinwoorden zijn over het algemeen geen groot struikelblok voor Nederlanders. Iedereen weet dat het verkleinwoord van ‘boom’ ‘boompje’ is en dat een ‘fles’ een ‘flesje’ wordt. Bij veel Engelse en Franse leenwoorden is het echter een lastiger verhaal. Hoe schrijf je bijvoorbeeld het verkleinwoord van ‘blouse’? En is het ‘baguettetje’ of ‘baguetje’?

De woorden ‘omdat’ en ‘doordat’ overlappen zowel qua uitspraak als qua betekenis erg met elkaar. Wanneer gebruik je nu ‘omdat’ en wanneer hoor je ‘doordat’ te gebruiken? Is er eigenlijk nog wel een duidelijk verschil tussen die twee woorden of mag je ze tegenwoordig ook door elkaar gebruiken?

Steeds vaker hoor je Nederlanders dingen zeggen als ‘het feest wat gegeven is’. Dit soort constructies roepen regelmatig grote ergernis op onder taalpuristen. Het is ‘het feest dat’ roepen zij dan angstvallig uit. Maar hoe zit het nu eigenlijk echt volgens de Nederlandse taalregels? Wanneer is het ‘dat’ en wanneer is het ‘wat’?

Soms kun je onderdelen van een zin weglaten. Dit noem je ook wel samentrekkingen. Ideaal, zou je denken. Toch gaat het bij samentrekkingen ook vaak mis. Een foutieve samentrekking is snel gemaakt. Maar wanneer is een samentrekking nu eigenlijk correct en wanneer is hij foutief?

Is het nu ‘het meest populaire meisje’ of ‘het populairste meisje’? En spreken we van ‘luxer’ of ‘meer luxe’? De vergrotende en overtreffende trap zorgen bij menig Nederlander voor twijfel. Sommige mensen gebruiken een vervoeging met ‘meer’ en ‘meest’ en andere mensen met ‘-er’ en ‘-st’. Maar wat is nu juist?

Is het nu ‘geüpdatet’ of ‘ge-update’? En ben je ‘gestrest’ of ben je ‘gestresst’? De vervoeging van Engelse werkwoorden in het Nederlands lijkt niet altijd even makkelijk. Toch zijn er een aantal vaste regels die bepalen hoe je een Engels werkwoord in het Nederlands vervoegt. Wij zetten deze regels voor je onder elkaar.

Iedereen kent wel van die teksten waarbij je regelmatig een zin moet herlezen. Of je nu een blog schrijft of een boek of advertentietekst, er zijn een aantal formuleerkeuzes die een tekst onnodig ingewikkeld maken. In dit artikel komen 5 formuleerkeuzes aan bod die je beter kunt vermijden.

Wanneer gebruik je nu wel en niet een komma? Taalkundigen zijn het er niet over eens. Wel zijn er een aantal regels opgesteld voor het gebruik van komma’s bij bijvoeglijke bepalingen als ‘die blond is’ of ‘waar het festival plaatsvindt’. Wat zijn die regels precies? Wij leggen nog eens uit hoe het precies zit.

“Er wordt door hen medegedeeld dat hij vandaag zal worden benoemd tot leidinggevende.” Op zich is er niets mis met deze zin. Toch leest hij waarschijnlijk niet echt prettig. Dat komt doordat het een zin in de lijdende vorm is en dat is niet altijd een handige formulering. In dit artikel kom je te weten wanneer je de lijdende vorm beter niet of juist wel kunt gebruiken.

Soms is het zo klaar als een klontje welke werkwoordstijd je in een zin moet gebruiken, maar dat is niet altijd het geval. Hoewel werkwoordstijden vaak niet direct de informatie in je tekst veranderen, kun je er wel bepaalde structuureffecten mee bereiken en de verhouding tussen verschillende soorten informatie verduidelijken. Hoe zit dat precies?