Zijn/haar verwijzingen naar bedrijven: waar gaat het fout?

Wanneer je in een zin verwijst naar een bedrijf, gaat dit nog wel eens fout. Er wordt gesproken over “het merk dat haar naam gaat veranderen”. Om de haverklap vind je verwijzingen naar bedrijven met “haar” en “zij”, vaak onterecht. Waar gaat het fout?

Hoe zit het?

De meeste eigennamen zijn onzijdig, het-woorden dus, en daarnaar verwijs je met “zijn”. Tekstblad biedt zijn lezers een online magazine aan. Want je spreekt over Het bekende Tekstblad voor alle tekstprofessionals. Een het-woord dus.

Is het dan nooit mogelijk om te verwijzen met “haar”? Toch wel. Er zijn bedrijfsnamen die een herkenbaar de-woord bevatten zoals De Mediamarkt of De Bijenkorf. In dit geval bepaalt het kernwoord het juiste verwijswoord, afhankelijk of het woord mannelijk of vrouwelijk is. Zo is korf een mannelijk woord, dus verwijs je met De Bijenkorf doet zijn collectie in de aanbieding. Markt is zowel mannelijk als vrouwelijk. In dat geval mag je kiezen: De Mediamarkt en zijn/haar producten.

Waar kan het door komen?

Het is onmogelijk om van alle woorden te weten of ze mannelijk of vrouwelijk zijn, tenminste als het gaat om een de-woord. Wanneer je praat heb je geen woordenboek bij de hand dus zal je moeten gokken. Het is dus wel belangrijk om dit op te zoeken wanneer je een tekst schrijft. Daarnaast lijkt een bedrijf, maar ook een organisatie of land, als iets abstracts en kiezen mensen snel om te verwijzen met “haar”. Foutief dus.

Je ziet het overal. Zo stond er op Leiden.TV te lezen Hudson’s Bay opent haar deuren. Ook in dit geval is een bedrijfsnaam onzijdig (een het-woord) en moet je spreken van zijn deuren. Wouter van Wingerden, oud-taaladviseur bij Onze Taal, schreef hier een blog over en vraagt zich af of deze regels wel zo zullen blijven. Hij schreef een boek waarbij hij duizenden mensen vroeg wat ze goed Nederlands vonden. Hij schreef: “Precies bij deze kwestie is het me niet gelukt om de grote voorkeur voor zij en haar als verwijswoorden te negeren, alsof die vormen gewoon dom en corrigeerbaar zijn. Nee, daarvoor blijken ze te hardnekkig, en het lijkt erop dat ze getuigen van een taalregel die veel mensen geïnternaliseerd hebben – in feite dus een taalgevoel, want anders dan bijvoorbeeld ‘nooit een komma voor ‘en‘ of ‘aantal is enkelvoud’ is het gebruik van vrouwelijke verwijswoorden volgens mij geen regel die ‘erin geslagen’ wordt op school.”

Hoe voorkom je het?

Wanneer je niet elke keer een woordenboek uit de kast wil trekken, kan je de zin ook anders opschrijven. Leun dan meer richting spreektaal en pak dan het meervoud. Bij de Mediamarkt behandelen ze hun klanten goed.

Bron: Onze Taal