Metaforen

De persconferenties van Mark Rutte en Hugo de Jonge over de coronamaatregelen staan bol van de metaforen. Soms zijn ze een bron van hilariteit, zoals bij het programma Even tot hier waar alle gebruikte metaforen achter elkaar werden gezet. Toch hebben we metaforen nodig, zegt Tekstblad columnist en taalstrateeg Sarah Gagestein in de podcast Woordwaarde.

Het Nederlandse asielbeleid was een hot item in politiek Den Haag in 2015. In hun debatten gebruikten zowel voor- als tegenstanders van een ruimhartig asielbeleid metaforen om hun standpunt naar voren te brengen. Emma Anbeek van der Meijden onderzocht voor haar masterscriptie de eerste drie Tweede-Kamerdebatten van 2015 over vluchtelingen en asielzoekers. Welke metaforen gebruiken voor- en tegenstanders om hun standpunt naar voren te brengen?

Advertenties met metaforische slogans en verschillende afbeeldingen worden verschillend begrepen en gewaardeerd, zo blijkt uit onderzoek aan de Vrije Universiteit Amsterdam. De inzet van metaforen in advertenties blijkt een zinvolle strategie voor reclamemakers. Deze advertenties worden meer gewaardeerd. Door Carina Hellings, Charlotte van Hooijdonk en Monique Lamers

Politiek taalgebruik vertelt veel over politici, de politiek en de omstandigheden. Bij de presentatie van zijn regeerakkoord stelde de Nederlandse premier Mark Rutte (VVD) dat er ‘aan elke keukentafel wel rekensommetjes worden gemaakt’. De premier laat zo op beeldende wijze weten voeling te hebben met de alledaagse realiteit van de Nederlandseburger. Christ’l De Landtsheer fileert voor ons Vlaamse en Nederlandse politieke metaforen. Door Christ'l De Landtsheer

“Blijf vechten en geef de strijd niet op.” of “Helaas heeft hij de strijd tegen kanker verloren.” Het zijn twee voorbeelden van uitspraken die regelmatig worden gedaan over een ziekte als kanker. Veel mensen vergelijken een ziekte hiermee met een oorlog of een strijd. Maar is deze metafoor wel zonder consequenties?

Zouden metaforen kunnen leiden tot minder stress onder werknemers? Baardman suggereerde dat het weleens een positief effect zou kunnen hebben als werkgevers in een beoordelingsgesprek metaforen gebruiken. Dit zou leiden tot minder stress en burn-out onder werknemers. Bram Menco vroeg zichzelf af “Werkt dat echt?” en zette een experiment op.

En tussen die koeien, in de regen, een kameel. Een natte kameel in het weiland.

Door Sylvain Dieltjens en Priscila Heynderickx In memoriams in bedrijfsbladen Hoe verwoordt een organisatie het verdriet over een weggevallen collega? Het blijkt dat metaforen, zowel originele als clichématige, een grote rol spelen in dit publieke verwerkingsproces. Dat blijkt uit onderzoek van Sylvain Dieltjens en Priscilla Heynderickx. Ze verzamelden een groot corpus in memoriams uit Vlaamse bedrijfsbladen.

Wat bepaalt haatzaaien? Door Luuk Lagerwerf, redacteur van Tekstblad en universitair hoofddocent Taal en Communicatie aan de Vrije Universiteit Amsterdam.

Handleidingen en documentatie schrijven gaat goed in een Wiki. Metaforen vasthouden is effectief in politieke speeches. Handig!

NRC publiceert vandaag vier ingezonden brieven. Eén schrijver looft het betoog van Jan Kuitenbrouwer (zie Nieuws van 3 augustus) zonder voorbehoud, twee wijzen zijn betoog af en één geeft eerst een compliment alvorens haar kritiek te geven.

"Juist de vaagtaal van linkse politici leidde tot de opkomst van populisme. Neem een voorbeeld aan de taal van Wilders", stelt Jan Kuitenbrouwer in NRC Handelsblad van 3 augustus 2011. Politieke taal bevat per definitie metaforen van strijd; haatzaaien is zelfs 'de kern van het politieke bedrijf', volgens een citaat van de politicoloog Meindert Fennema, en het verbod op haatzaaien is 'in een onbewaakt moment' in de Nederlandse wet terecht gekomen.